Wycenić ideę. Z rynku sztuki na giełdę i z powrotem. Analiza procesów wartościowania i wyceny na przykładzie rynku sztuki.

Abstract

Procesy wyceny – zamiany różnych, pozarynkowych wartości w cenę oraz dóbr – w towary, określane mianem utowarowienia, stanowią współcześnie temat nie tylko debat akademickich, ale też dyskusji publicznych. Na ogół pojawia się w nich opozycja między rynkiem i pieniądzem a społeczeństwem, bądź też kulturą czy sztuką. W przeciwieństwie do klasycznych ujęć w socjologii, w których rynek ma właściwości obiektywne, opisywane dzięki prawom popytu i podaży, przedstawiona została perspektywa, w której rynki są konstruktami społecznymi, a to, co podlega wymianie, jest zakorzeniane w społecznych konfiguracjach, łączących przede wszystkim „producentów” – stronę podażową. Inne ujęcie zakorzenienia rynków pozwala wskazać, że wartość produktów oraz związane z nią postawy nie powstają wyłącznie w procesach percepcji konsumentów, lecz odnoszą się do społecznie skonstruowanych wartości na rynku oraz rynku wartości. Ilustracją tych procesów jest analiza prób przenoszenia wartości dzieł sztuki na rynek kapitałowy, dokonywana przez spółkę, która była jednocześnie domem aukcyjnym i spółką giełdową.