Wpływ informacji o altruistycznym zachowaniu kobiet i mężczyzn na ich ocenę w miejscu pracy
DOI:
https://doi.org/10.14659/PJOEP.2012.02.04Słowa kluczowe:
altruizm w pracy, stereotypy płci, różnice międzykulturowe, ocena pracownicza, motywatory finansowe i pozafinansoweAbstrakt
Celem niniejszej pracy była replikacja badania Chen i Heilman (2005) dotyczącego różnic w konsekwencjach wystąpienia lub braku altruistycznego zachowania w miejscu pracy na ocenę i rekomendację nagrody dla pracownika kobiety i mężczyzny oraz zbadanie ewentualnych różnic międzykulturowych w tym zakresie pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi. W badaniu własnym, podobnie jak w amerykańskim pierwowzorze, odnotowano istotny efekt interakcyjny pomiędzy płcią i informacją o wystąpieniu lub braku altruistycznego zachowania w miejscu pracy dla oceny rozwojowej i rekomendacji nagrody. Wystąpił również silny efekt interakcyjny dla spostrzeganych cech negatywnych. W Polsce altruistyczne zachowanie kobiet, a nie jak w USA mężczyzn, wpływa pozytywnie na ocenę rozwojową, jednak nie zwiększa szans kobiet na awans. Natomiast jeśli kobieta nie udzieli pomocy, to zostanie ukarana niższą oceną rozwojową i obniżeniem szans na jakiekolwiek bonusy. Takie sankcje nie są stosowane wobec mężczyzn. Brak altruistycznego zachowania wpływał na negatywne postrzeganie kobiety, ale nie mężczyzny. Z kolei informacja o udzieleniu pomocy wpływała na poprawę wizerunku mężczyzny, ale nie kobiety. Dodatkowo w badaniu polskim odnotowano silniejszy niż w USA wpływ informacji o braku lub wystąpieniu zachowania altruistycznego na postrzeganie pracownika. W obu krajach wyżej oceniano osoby, które udzieliły pomocy.
Bibliografia
Bilińska, A., Rawłuszko, M. (2011), Menedżerka sukcesu 2011 – szanse i ograniczenia kariery zawodowej kobiet w Polsce. Bariery doświadczane przez kobiety w karierze zawodowej, [online, dostęp: 01.03.2012]:http://www.mfk.org.pl/uploads/kobieta_i_biznes/kib_4-10_2011.
Boguszewski, R.(red.) (2010), Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków, Komunikat z badań CBOS BS/99/2010, [online, dostęp: 01.03.2012]: <http://www.cbos.pl/PL/publikacje/ raporty_2010.php>.
Budrowska, B., Duch, D., Titkow, A. (2003), Szklany sufit: bariery i ograniczenia karier polskich kobiet. Raport z badań jakościowych, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
Butler, D., Geis, F. L. (1990), Nonverbal affect responses to male and female leaders: Implications for leadership evaluations, Journal of Personality and Social Psychology, 58(1).
Carli, L. L., LaFleur, S. J., Loeber, C. C. (1995), Nonverbal behavior, gender, and influence, Journal of Personality and Social Psychology, 68.
Cialdini, R. B., Trost, M. R. (1998), Social influence: Social norms, conformity, and compliance, (w:) D. T. Gilbert, S. T. Fiske, G. Lindzey (red.), The handbook of social psychology, Vol. 2, Boston, McGraw-Hill.
Eagly, A. H., Karau, S. J. (2002), Role congruity theory of prejudice toward female leaders, Psychological Review 109(3).
Eagly, A. H., Makhijani, M. G., Klonsky, B. G. (1992), Gender and the evaluation of leaders: A meta-analysis, Psychological Bulletin 111(1).
Hausmann, R., Tyson, L. D., Zahidi, S. (2011), The Global Gender Gap Report 2011. World Economic Forum, [online, dostęp: 28.05.2012]: http://www.uis.unesco.org/Library/Documents/global-gender-gap-reporteducation-2011- en.pdf
Heilman, M. E., Chen, J. J. (2005), Same Behavior, Different Consequences: Reactions to Men’s and Women’s Altruistic Citizenship Behavior, Journal of Applied Psychology 90(3).
Heilman, M. E. (2001), Description and prescription: How gender stereotypes prevent women’s ascent up the organizational ladder, Journal of Social Issues 57.
Heilman, M. E., Block, C. J., Martell, R. F. (1995), Sex stereotypes: Do they influence perceptions of managers?, Journal of Social Behavior and Personality, 10.
Heilman, M. E., Block, C. J., Martell, R. F., Simon, M. C. (1989), Has anything changed? Current characterizations of men, women, and managers, Journal of Applied Psychology 74(6).
Heilman, M. E., Wallen, A. S., Fuchs, D., Tamkins, M. M. (2004), Penalties for success: Reactions to women who succeed at male tasks, Journal of Applied Psychology 89(3).
Lewandowski, E. (2007), Co wiemy o charakterze Polaków, Polityka, 19.04.2007, [online, dostęp: 01.03.2012]: http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/216105,1,co-wiemy-ocharakterzepolakow.read#ixzz1pYMSfqOf
Motowidlo, S. J., Van Scotter, J. R. (1994), Evidence that task performance should be distinguished from contextual performance, Journal of Applied Psychology 79(4).
Organ, D. W., Konovsky, M. A. (1989), Cognitive versus affective determinants of organizational citizenship behavior, Journal of Applied Psychology 74.
Rudman, L. A. (1998), Self-promotion as a risk factor for women: The costs and benefits of counter-stereotypical impression management, Journal of Personality and Social Psychology 74(3).
Sedlak, K. (red.) (2011), XIX ogólnobranżowy raport płacowy 2010 rok, Kraków, Sedlak & Sedlak.
Pobrania
Numer
Dział
Licencja
Autorstwo
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Zasady korzystania
Wydawca posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Artykuły udostępniane są na niewyłącznej licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie o informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma). Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
