Stereotypowe myślenie, satysfakcja z pracy i dobrostan psychiczny u kobiet prowadzących i nieprowadzących działalność przedsiębiorczą
DOI:
https://doi.org/10.14659/PJOEP.2012.02.02Słowa kluczowe:
uwarunkowania przedsiębiorczości, przedsiębiorczość kobiet, stereotypy, satysfakcja z pracy, dobrostan psychicznyAbstrakt
Niniejsze badania dotyczyły różnic w nasileniu myślenia stereotypowego jako społeczno - kulturowego uwarunkowania przedsiębiorczości kobiet, satysfakcji z pracy oraz poczucia dobrostanu psychicznego u kobiet prowadzących i nieprowadzących działalność przedsiębiorczą. Badaniami objęto grupę N=63 kobiet z woj. mazowieckiego, łódzkiego i pomorskiego. W celu weryfikacji hipotez wykorzystano autorski kwestionariusz „Stereotypowe Myślenie” (2007), autorski kwestionariusz „Sylwetka osoby przedsiębiorczej” (2007), kwestionariusz do badania satysfakcji z pracy (Wilczyńska, Wojciechowska, 2008) i kwestionariusz do badania dobrostanu psychicznego (Łada, Wojciechowska, 2007). Wyniki badań pokazują, iż myślenie stereotypowe wpływa hamująco na aktywność zawodową kobiet, w tym prowadzenie własnej działalności przedsiębiorczej. Fakt prowadzenia firmy prowadzi do wzrostu satysfakcji z życia zawodowego i poczucia dobrostanu psychicznego, w szczególności dobrostanu społecznego związanego z odczuciem samorealizacji i autonomią w podejmowaniu decyzji.Bibliografia
Argyle, M. (2004), Psychologia szczęścia, Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
Baron, R.A. (2000), Psychological perspectives on entrepreneurship: cognitive and social factors in entrepreneurs’ success, Current Directions in Psychological Science, 9 (1), s.15-18.
Brockhaus, R.H. (1980), Risk taking propensity of entrepreneurs, Academy of Management Journal, 23 (3), s.509-520.
Budrowska, B. (2004), Bariery i ograniczenia karier kobiet - wyniki badań nad zjawiskiem „szklanego sufitu”. Płeć a możliwości ekonomiczne w Polsce: czy kobiety straciły na transformacji?, Raport Departamentu Walki z Ubóstwem i Zarządzania Gospodarką.
Carland, J.W., Carland, J.C. (1997), A model of potential entrepreneurship: Profiles and educational implications, Conference Proceedings: Entrepreneurship: The Engine of Global Economic Development, 42nd World Conference, International Council for Small Business, San Francisco.
Czapiński, J. (2004), Czy szczęście popłaca? Dobrostan psychiczny jako przyczyna pomyślności życiowej, (w:) J.Czapiński (red.), Psychologia pozytywna (s.235-254), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Forlani, D., Mullins, J.W. (2000), Perceived risks and choices in entrepreneurs’ new venture decisions, Journal of Business Venturing, 15, s. 305-322.
Goszczyńska, M., Górnik-Durose, M. (red) (2010), Psychologiczne uwarunkowania zachowań ekonomicznych, Przedsiębiorczość, pieniądze, konsumpcja, Warszawa: Difin.
Karney, J. E. (2004), Podstawy psychologii i pedagogiki pracy, Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.
Keyes, C.L.M., Waterman, M.B. (2003), Dimensions of wellbeing and mental health in adulthood, (w:) M. Bornstein, L. Davidson, C.L.M. Keyes, K.A. Moore (red.), Wellbeing: positive development throughout the life course (s. 481-501), Manwah New York: Erlbaum.
Kołodziej, S., Goszczyńska, M. (2007), Kulturowe uwarunkowania skłonności do ryzyka osób przedsiębiorczych, (w:) M.Goszczyńska, R. Studenski, (red.), Psychologia zachowań ryzykownych (s. 216-235), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Lisowska, E. (1996), Udział kobiet w rozwoju sektora prywatnego w Polsce - motywacje i bariery, “Kobieta i Biznes” nr 2-3.
Lisowska, E. (2004), Przedsiębiorczość kobiet w Polsce. Płeć a możliwości ekonomiczne w Polsce: czy kobiety straciły na transformacji? Raport Departamentu Walki z Ubóstwem i Zarządzania Gospodarką.
Łaguna, M. (2010), Przekonania na własny temat i aktywność celowa, Badania nad przedsiębiorczością, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Mandal, E. (1995), Socjalizacja ról społecznych związanych z płcią, (w:) E. Mandal, R. Stefańska-Klar, (red.) Współczesne problemy socjalizacji (s. 39-60), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Mandal, E. (2004), Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Ryff, C.D. (1989), Happiness Is Everything, or Is It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being, Journal of Personality and Social Psychology, Uniwersytet Kalifornijski, 57 (6), s. 1069-1081.
Sarbin, T.R., Allen, V.L.(1968), Role theory, in: Handbook of social psychology, London: Addison Wesley, vol.1, s. 488- 567.
Stawiarska-Lietzau, M. (2006), Wybrane podmiotowe uwarunkowania skłonności do ryzyka u kobiet i mężczyzn, (w:) M. Goszczyńska, R. Studenski (red.) Psychologia zachowań ryzykownych (s.171-192), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Strykowska, M. (1992), Psychologiczne mechanizmy zawodowego funkcjonowania kobiet, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Strzałecki, A., Kot, D. (2000), Osobowościowe wymiary twórczej przedsiębiorczości, Przegląd Psychologiczny, 43(3), s.351-360.
Studenski, R. (2006), Skłonność do ryzyka a zachowania transgresyjne, (w:) M.Goszczyńska, R. Studenski, (red.), Psychologia zachowań ryzykownych (s.128-142), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Studenski, R. (2010), Kwestionariusz przedsiębiorczości, pomiar, ocena i predykcja postaw, motywacji oraz dyspozycji do innowacyjnej przedsiębiorczości.
Titkow, A. (red.) (2003), Szklany sufit: bariery i ograniczenia karier kobiet, monografia zjawiska, Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
Tryfan, B. (1993), Miejsce kobiet wiejskich w rozwoju przedsiębiorczości na wsi, (w:) K. Duczkowska-Małysz (red.), Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich. W stronę wsi wielofunkcyjnej, Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
Tyszka, T. (2000), Psychologia ekonomiczna, (w:) J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Vecchio, R. P. (2003), Entreprenership and leadership: common trends and common trends, Human Resources Management Review, 13.
Warneryd, K.E. (1988), The psychology of innovative entrepreneurship, (w:) W.F. van Raaij, G.M. van Veldhoven, K.E. Warneryd (red.), Handbook of Economic Psychology (s.404-447), Kluwer, Academic Publishers Dordrecht.
Wesołowska, E. (2003), Psychologiczny portret prywatnego przedsiębiorcy, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego.
Wilczyńska, A. (2008), Dobrostan psychiczny a satysfakcja z pracy zawodowej, nieopublikowana praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. L. Wojciechowskiej, Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Wilkin, J. (2000), Zagubiona wieś, miejsce polskiej wsi i rolnictwa w polityce państwa lat dziewięćdziesiątych, (w:) K.Gorlach, A. Pyrć (red.) Wężowe kwestie społeczne wsi polskiej u progu XXI wieku, Kraków: Instytut Socjologii UJ.
Wojciechowska, L. (2005), Teoria dobrostanu w badaniach rozwojowych nad rodziną: Dobrostan rodziców w stadium pustego gniazda, Psychologia rozwojowa, 4, s.35-45.
Zaleśkiewicz, T. (2004), Przedsiębiorczość i podejmowanie ryzyka. (w:) T. Tyszka (red.), Psychologia ekonomiczna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zimmerer, T.W., Scarborough, N.M. (1996), Entrepreneuship and New Venture Formation, Prentice Hall, New Jersey.
Pobrania
Numer
Dział
Licencja
Autorstwo
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Zasady korzystania
Wydawca posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Artykuły udostępniane są na niewyłącznej licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie o informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma). Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
