Czy mówienie o swojej chorobie się opłaca? Wpływ informacji o depresji partnera na zachowanie w stosunku do niego w grze „zaufanie”

Autor

  • Katarzyna Kulwicka-Durmowicz SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny II Wydział Psychologii we Wrocławiu
  • Agata Gąsiorowska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny II Wydział Psychologii we Wrocławiu

DOI:

https://doi.org/10.15678/PJOEP.2017.11.03

Słowa kluczowe:

depresja, informacja o depresji, gry ekonomiczne, gra „zaufanie”

Abstrakt

Depresja jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych zaburzeń psychicznych i stanowi ogromny problem społeczny. Pomimo że depresja jest przedmiotem wielu badań i naukowa wiedza na temat tego zaburzenia jest dość szeroka, niewiele wiadomo o potocznej, społecznej wiedzy na jej temat, a jeszcze mniej – na temat zachowania laików w stosunku do osób chorujących na depresję. Wyniki dotychczasowych badań nad społeczną percepcją chorób psychicznych pokazują, że pomimo wzrastającej świadomości społecznej postawy względem osób chorujących psychicznie utrzymują się na względnie stałym, negatywnym poziomie. Jednak w związku z tym, że większość badań nad społeczną percepcją depresji opartych jest wyłącznie na miarach deklaratywnych, w niniejszym projekcie wykorzystana została gra ekonomiczna „zaufanie”, która pozwoliła na zweryfikowanie zachowania w stosunku do osób chorujących na depresję, a nie jedynie deklaracji takiego zachowania. W badaniu (= 205) sprawdzano, czy informacja na temat choroby współgracza (jego depresji lub cukrzycy) wpłynie na wysokość kwoty, jaką w grze „zaufanie” zaoferują mu badane osoby. Uczestnicy przesyłali najniższe kwoty, okazując tym samym najmniejsze zaufanie wtedy, kiedy poinformowano ich, że grają z osobą chorującą na depresję, w porównaniu z innymi warunkami eksperymentalnymi. Wykazano także istotną sekwencyjną mediację: osoby, które dowiedziały się, że grają z osobą chorą na depresję, przekazywały mniejsze kwoty, przez co były mniej zadowolone z podjętej przez siebie decyzji, a następnie mniej zadowolone z faktu, że drugi gracz nie odwzajemnił zaufania.

Bibliografia

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Washington, DC: Author.

Angermeyer, M.C., Dietrich, S. (2005). Public Beliefs about and Attitudes towards People with Mental Illness: A Review of Population Studies. Acta Psychiatrica Scandinavica, 113, 163–179. DOI: 10.1111/j.1600-0447.2005.00699.x.

Angermeyer, M.C., Matschinger, H. (2003a). Public Beliefs about Schizophrenia and Depression: Similarities and Differences. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 38(9), 526–543. DOI: 10.1007/s00127-003-0676-6.

Angermeyer, M.C., Matschinger, H. (2003b). The Stigma of Mental Illness: Effects of Labelling on Public Attitudes towards People with Mental Disorder. Acta Psychiatrica Scandinavica, 108(4), 304–309. DOI: 10.1034/j.1600-0447.2003.00150.x.

Becchetti, L., Degli Antoni, G. (2010). The Sources of Happiness: Evidence from the Investment Game. Journal of Economic Psychology, 31(4), 498–509. DOI: 10.1016/j.joep.2010.03.011.

Berg, J., Dickhaut, J., McCabe, K. (1995). Trust, Reciprocity, and Social-history. Games and Economic Behavior, 10(1), 122–142. DOI: 10.1006/game.1995.1027.

Caceda, R., Moskovciak, T., Prendes-Alvarez, S., Wojas, J., Engel, A., Wilker, S.H., Gamboa, J.L., Stowe, Z.N. (2014). Gender-specific Effects of Depression and Suicidal Ideation in Prosocial Behaviors. PLoS ONE, 9(9), e108733. DOI: 10.1371/journal.pone.0108733.

Camerer, C. (2003). Behavioral Game Theory: Experiments in Strategic Interaction. Princeton, NJ: University Press.

Campbell, D.T. (1963). Social Attitudes and Other Acquired Behavioral Dispositions. W: S. Koch (red.), Psychology: A Study of a Science (Vol. 6, s. 94–172). New York: McGraw-Hill.

CBOS, Centrum Badania Opinii Społecznej. (2005). Polacy wobec chorób psychicznych i osób chorujących psychicznie. Pobrane z: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2005/K_118_05.PDF (data dostępu: 25.08.2017).

CBOS, Centrum Badania Opinii Społecznej. (2012). Stosunek do osób chorych psychicznie. Pobrane z: http://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_147_12.PDF (data dostępu: 25.08.2017).

Clark, C.B., Thorne, C.B., Hardy, S., Cropsey, K.L. (2013). Co‑operation and Depressive Symptoms. Journal of Affective Disorders, 150, 1184–1187. DOI: 10.1016/j.jad.2013.05.011.

Corrigan, P.W., Morris, S., Larson, J., Rafacz, J, Wassel, A., Michaels, P., Wilkniss, S., Batia, K., Rusch, N. (2010). Self-stigma and Coming out about One’s Mental Illness. Journal of Community Psychology, 38(3), 259–275. DOI: 10.1002/jcop.20363.

Corrigan, P.W., Morris, S.B., Michaels, P.J., Rafacz, J.D., Rusch, N. (2012). Challenging the Public Stigma of Mentall Ilness: A Meta-Analysis of Outcome Studies. Psychiatric Service, 63(10), 963–973. DOI: 10.1176/appi.ps.201100529.

Corrigan, P.W., Rao, D. (2012). On the Self-stigma of Mentall Illness: Stages, Disclosure, and Strategies for Change. The Canadian Journal of Psychiatry, 57(8), 464–469. DOI: 10.1177%2F070674371205700804.

Corrigan, P.W., Watson, A.C. (2002). Understanding the Impact of Stigma on People with Mental Illness. World Psychiatry, 1(1), 16–20.

Destoop, M., Schrijvers, D., De Grave, C., Sabbe, B., De Bruijn, E.R. (2012). Better to Give than to Take? Interactive Social Decision-making in Severe Major Depressive Disorder. Journal of Affective Disorders, 137, 98–105. DOI: 10.1016/j.jad.2011.12.010.

Eckel, C., Wilson, R. (2004). Is Trust a Risky Decision? Journal of Economic Behavior and Organization, 55(4), 447–465. DOI: 10.1016/j.jebo.2003.11.003.

Falk, A., Zehnder, C. (2007). Discrimination and In-group Favoritism in a Citywide Trust Experiment. IZA Discussion Papers, 2765.

Fukuyama, F. (1997). Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Greenberg, P.E., Fournier, AA., Sisitsky, T., Pike, C.T., Kessler, R.C. (2015). The Economic Burden of Adults with Major Depressive Disorder in the United States (2005 and 2010). The Journal of Clinical Psychiatry, 76(2), 155–162. DOI: 10.4088/JCP.14m09298.

Güth, W., Schmittberger, R., Schwarze, B. (1982). An Experimental Analysis of Ultimatum Bargaining. Journal of Economic Behavior and Organization, 3(4), 367–388. DOI: 10.1016/0167-2681%2882%2990011-7.

Harle, K.M., Allen, J.J.B., Sanfey, A.G. (2010). The Impact of Depression on Social Economic Decision Making. Journal of Abnormal Psychology, 119(2), 440–446. DOI: 10.1037/a0018612.

Hayes, A.F., (2017). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis. Second Edition. New York: The Guilford Press.

Hayes, A.F. , Preacher, K.J. (2014). Statistical Mediation Analysis with a Multicategorical Independent Variable, British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 67, 451-470. DOI: 10.1111/bsmp.12028.

Johnson, N.D., Mislin, A.A. (2011). Trust Games: A Meta-analysis. Journal of Economic Psychology, 32(5), 865–889. DOI: 10.1016/j.joep.2011.05.007.

Jorm, A.F., Christensen, H., Griffiths, K.M. (2006). The Public’s Ability to Recognize Mental Disorders and Their Beliefs about Treatment: Changes in Australia over 8 Years. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 40(1), 36–41. DOI: 10.1080/j.1440-1614.2006.01738.x.

Joormann, J., Levens, S.M., Gotlib, I.H. (2011). Sticky Thoughts: Depression and Rumination Are Associated with Difficulties Manipulating Emotional Material in Working Memory. Psychological Science, 22(8), 979–983. DOI: 10.1177/0956797611415539.

Jorm, A.F., Reavley, N.J., Moss, A.M. (2012). Belief in the Dangerousness of People with Mental Disorders: A Review. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 46(11), 1029–1045. DOI: 10.1177/0004867412442406.

King-Casas, B., Chiu, P.H. (2012), Understanding Interpersonal Function in Psychiatric Illness through Mulitplayer Economic Games. Biological Psychiatry, 72(2), 119–125. DOI: 10.1016/j.biopsych.2012.03.033.

Kosfeld, M., Heinrichs, M., Zak, P.J., Fischbacher, U., Fehr E. (2005). Oxytocin Increases Trust in Humans. Nature, 435(7042), 673–676. DOI: 10.1038/nature03701.

Kulwicka-Durmowicz, K. (w przygotowaniu). Konstrukcja i walidacja skali stereotypizacji depresji DepSter.

Kusztelak P., Wilamowski, M. (2012). Teoria gier. W: M. Krawczyk (red.). Ekonomia eksperymentalna (s. XXX). Warszawa: Wolters Kluwer.

Macko, A., Malawski, M., Tyszka, T. (2014). Beliefs in Others’ Trustworthiness and Trusting Behavior. Polish Psychological Bulletin, 45(1), 43–51.

Malawski, M., Wieczorek, A., Sosnowska, H. (1997). Konkurencja i kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

McClure, E.B., Parrish, J.M., Nelson, E.E., Easter, J., Thorne, J.F., Riling, J.K., Ernst, M., Pine, D.S. (2007). Responses to Conflict and Cooperation in Adolescents with Anxiety and Mood Disorders. Journal of Abnormal Child Psychology, 35(4), 567–577. DOI: 10.1007/s10802-007-9113-8.

Monteith, L.L., Pettit, J.W. (2011). Implicit and Explicit Stigmatizing Attitudes and Stereotypes about Depression. Journal of Social and Clinical Psychology, 30(5), 484–505. DOI: 10.1521/jscp.2011.30.5.484.

Nordt, C., Rossler, W., Lauber, C. (2006). Attitudes of Mental Health Professionals toward People with Schizophrenia and Major Depression. Schizophrenia Bulletin, 32(4). 709–714. DOI: 10.1093%2Fschbul%2Fsbj065.

Ong, D.C., Zaki, J., Gruber, J. (2017). Increased Cooperative Behavior across Remitted Bipolar I Disorder and Major Depression: Insights Utilizing a Behavioral Economic Trust Game. Journal of Abnormal Psychology, 126(1), 1–7. DOI: 10.1037/abn0000239.

Pulcu, E., Thomas, E.J., Trotter, P.D., McFarquhar, M., Juhasz, G., Sahakian, B.J., Deakin, J.F.W., Anderson, I.M., Zahn, R., Elliott, R. (2015). Social-economical Decision Making in Current and Remitted Major Depression. Psychological Medicine, 45, 1301–1313. DOI: 10.1017/S0033291714002414.

Ram, D., Benny, N., Gowdappa, B. (2016). Relationship between Depression Literacy and Medication Adherence in Patients with Depression. Journal of Mood Disorders, 6(4), 183–188. DOI: 10.5455/jmood.20161123023646.

Sadler, M.S., Meagor, E.L. Kaye, K.E. (2012). Stereotypes of Mental Disorders Differ in Competence and Warmth. Social Science & Medicine, 74(6), 915–922. DOI: 10.1016/j.socscimed.2011.12.019.

Scheele, D., Mihov, Y., Schwederski, O., Maier, W., Hurlemann, R. (2013). A Negative Emotional and Economic Judgment Bias in Major Depression. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 263(8), 675–683. DOI: 10.1007/s00406-013-0392-5.

Schomerus, G., Schwahn, C., Holzinger, A., Corrigan, P.W., Grabe, H.J., Carta, M.G., Angermeyer, M.C. (2012). Evolution of Public Attitudes about Mental Illness: A Systematic Review and Meta-analysis. Acta Psychiatrica Scandinavica, 125(6), 440–452. DOI: 10.1111/j.1600-0447.2012.01826.x.

Sorgi, K.M., van’t Wout, M. (2016). The Influence of Cooperation and Defection on Social Decision Making in Depression: A Study of the Iterated Prisoner’s Dilemma Game. Psychiatry Research. Advance Online Publication. DOI: 10.1016/j.psychres.2016.10.025.

Unoka, Z., Seres, I., Aspán, N., Bódi, N., Kéri, S. (2009). Trust Game Reveals Restricted Interpersonal Transactions in Patients with Borderline Personality Disorder. Journal of Personality Disorders, 23(4), 399–409. DOI: 10.1521/pedi.2009.23.4.399.

Wagenmakers, E.J., Morey, R.D., Lee, M.D. (2016). Bayesian Benefits for the Pragmatic Researcher. Current Directions in Psychological Science, 25, 169–176.

Wang, J., Lai, D. (2208). The Relationship between Mental Health Literacy, Personal Contacts and Personal Stigma against Depression. Journal of Affective Disorders, 110(1–2), 191–196. DOI: 10.1016/j.jad.2008.01.005.

Wciórka, B., Wciórka, J. (2006). Sondaż opinii publicznej: społeczny obraz chorób psychicznych i osób chorych psychicznie w roku 2005. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 15(4), 255–267.

WHO, Światowa Organizacja Zdrowia (2017). Depression. Pobrane z: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs369/en/ (data dostępu: 25.08.2017).

Yamagishi, T. (2011). Trust. The Evolutionary Game of Mind and Society. New York: Springer.

Zaleśkiewicz, T. (2013). Psychologia ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pobrania

Opublikowane

2018-05-22

Numer

Dział

ARTYKUŁY